Besin Zehirlenmesi Belirtileri 30 Dakikada Başlayabilir: Acil Servise Ne Zaman Başvurulmalı?

Besin zehirlenmelerinde hastalık belirtilerinin 30 dakika ile 72 saat arasında ortaya çıkabildiğini söyleyen Acil Tıp Uzmanı Dr. Ayşegül İşlek Yüksel, hayati risk taşıyan belirtilerde vakit kaybetmeden acil servise başvurulması gerektiğini vurguladı.

İHA'nın haberine göre Dr. Yüksel, "Eğer gastrointestinal sistem semptomlarının yanı sıra bilinç bulanıklığı, çift görme, baş ağrısı, nöbet gibi nörolojik semptomlar varsa; ishal ve kusmanın yanı sıra nefes darlığı veya solunum güçlüğü çekiliyorsa; kanlı ishal varsa, ishal ile birlikte boyun sertliği ve ateş görülüyorsa, ölümcül konserve zehirlenmesi belirtileri varsa veya zehirlenme belirtileri 2 günden fazla devam ediyorsa vakit kaybetmeden acil servise başvurulmalıdır" dedi.

Son dönemde acil servis başvurularında "besin zehirlenmesi" vakalarında artış gözlemlendiğini belirten VM Medical Park Mersin Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Dr. Ayşegül İşlek Yüksel, bebekler, çocuklar, gebeler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin bu duruma karşı daha duyarlı olduğunu ifade etti.

Kusma ve İshal, Vücudun Savunma Mekanizması

Besin zehirlenmelerinin en klasik belirtilerinin mide bulantısı, kusma ve ishal olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Yüksel, bu semptomların vücudun zehri dışarı atma yöntemleri olduğunu belirtti. Dr. Yüksel, hastaların bu nedenle bulantı ve ishali önleyici ilaçları bilinçsizce kullanmamaları gerektiğini, zira ishal durdurucu ilaçların etken maddenin dışarı atılmasını geciktirerek ciddi sorunlara yol açabileceğini ifade etti.

Hangi Bakteri Hangi Besinden Bulaşır?

Uzm. Dr. Yüksel, besin zehirlenmesine yol açan temel bakteri türleri ve kaynakları hakkında şu bilgileri verdi:

• Salmonella: Çiğ veya az pişmiş tavuk, et, yumurta (özellikle kırık/çatlak olanlar), balık ve pastörize edilmemiş sütlerde bulunur.

• Clostridium botulinum (Ölümcül Konserve Zehri): Oksijensiz ortamda çoğalır. En ciddi ve ölümcül zehirlenmeye yol açar. Özellikle evde yapılan ve doğru hazırlanmamış konserve yiyecekler önemli kaynaktır. Konservelerin şişkin kapaklı olması tehlike işaretidir.

• Escherichia coli (E.coli): Çiğ ve iyi pişmemiş kıyma, pastörize edilmemiş sütler, dışkı ile kontamine olmuş kaynak suları ve kirli sularla sulanmış sebze ve meyvelerle bulaşır.

• Staphylococcus aureus: İnsanların burun, boğaz ve derisinde doğal olarak bulunur. Temel bulaşma kaynağı hijyen eksikliği olan besinle uğraşan kişilerdir. Süt ürünleri, salatalar, kremalı pastalar ve çiğ etlerde kolayca ürer. Bu bakterinin toksinleri normal pişirme ile yok edilemez.

• Bacillus cereus: Özellikle pirinç, makarna, kremalar ve sütlü pudinglerde hızla çoğalabilir. Pişmiş pirinç içeren yiyeceklerin uygunsuz soğutulup tekrar ısıtılması temel zehirlenme nedenidir.

• Listeria monocytogenes: Soğuğa dayanıklı bir bakteri olup donma derecesine yakın sıcaklıklarda bile üreyebilir. Çiğ et, tavuk, dondurulmuş besinler, peynir ve krema kaynaklıdır.

• Vibrio Türleri: Genellikle deniz suyunda bulunur ve yaz aylarında artar. Özellikle kabuklu deniz ürünleri olmak üzere az pişmiş deniz ürünlerinin tüketimi sonrası ortaya çıkar.

Ne Zaman Acil Servise Başvurulmalı?

Besin zehirlenmesi belirtilerinin 30 dakika ile 72 saat arasında ortaya çıkabileceğini belirten Uzm. Dr. Yüksel, hayati önem taşıyan şu durumlarda vakit kaybetmeden acil servise başvurulması gerektiğini söyledi:

• Bilinç bulanıklığı, çift görme, baş ağrısı veya nöbet gibi nörolojik belirtiler varsa.

• İshal ve kusmanın yanı sıra nefes darlığı veya solunum güçlüğü çekiliyorsa.

• Kanlı ishal varsa.

• İshal ile birlikte boyun sertliği ve ateş görülüyorsa.

• Belirtiler iki günden fazla devam ediyorsa.

• Konserve tüketimi sonrası gelişen ilerleyici kas güçsüzlüğü ve nörolojik semptomlar varsa.