Kerim Yaycılı (asıl adı Kerim Alhan), Osmanlı İmparatorluğu'nun çalkantılı son dönemlerinde, 1913 yılında Iğdır’da dünyaya geldi. Erken yaşta Birinci Dünya Savaşı işgallerine tanıklık etmesi ve yaşadığı göç olayları, onun edebi kişiliğinin temelini oluşturan milli duygular, vatan sevgisi ve özlemi derinden etkiledi.
Yaycılı'nın eğitim hayatı hastalıklar nedeniyle sık sık kesintiye uğrasa da, çeşitli köylerde öğretmenlik yaparak eğitime, özellikle de kız öğrencilerin eğitimine verdiği önemi gösterdi. Eğitimli bir birey olarak Iğdır’da memuriyet, Erzurum’da öğretmenlik yaptı. Hastalığının ilerlemesi üzerine Ankara'ya gelerek Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde okumaya başladı.
Şiire olan ilgisi bu dönemde yoğunlaştı ve eserlerinde asıl vatanı olan Azerbaycan'a duyduğu hasreti dile getirdi. Memuriyet yasakları nedeniyle gerçek soyadı olan Alhan yerine, geldiği köyden ilhamla "Yaycılı" takma adını kullandı. İlk şiirleri, Mehmet Emin Resulzade’nin çıkardığı ve dönemin siyasi koşulları nedeniyle farklı isimlerle yayımlanan Kurtuluş Dergisi’nde neşredildi.
Yaycılı, edebiyat alanındaki çalışmalarının yanı sıra, Azerbaycan Kültür Derneği'nin kurucularından olup Resulzade ile birlikte ikinci başkanlık görevini üstlendi. Ayrıca 1981’de kurulan TOBAV’ın (Devlet Tiyatroları Opera ve Balesi Çalışanları Vakfı) temellerini atan isimdi.
Hayatını derinden etkileyen kemik erimesi hastalığı nedeniyle tedavi için Amerika ve Almanya’ya gitti. Yurtdışı tecrübeleri onun ülkenin gelişimine bakış açısını etkiledi ve öğrendiklerini vatanına aktarma çabasına ön ayak oldu. Eserlerinde sadece kendi göç hikayesini değil, tüm Azerbaycan halkının işgallerle, göçlerle ve acılarla dolu tarihini edebi bir dille dünyaya tanıttı. Özellikle "Güzelim Gence" ve "Azerbaycan’ın Sihir ve Güzelliğine İthaf" şiirlerinde memleketine olan derin sevgi ve özlemini vurguladı.
Hastalığı sebebiyle evlenmeme kararı alan ve hayatını vatan sevgisine, milli duygularla yazdığı şiirlere adayan Kerim Yaycılı, 13 Ağustos 1979'da vefat etti. O, vatanına hizmeti hayatının merkezine koyan, Azerbaycan Edebiyatı ve Kültürü'ne önemli katkılar sunan, iz bırakan bir aydın olarak anılmaktadır.
Büyük halk ozanı Üstad Kerim Yaycılı'nın kabri, bugün memleketi Iğdır il merkezine bağlı Yaycı köyünde bulunmaktadır.
Iğdır'ın ve Azerbaycan Edebiyatı'nın yetiştirdiği bu değerli şahsiyetin Yaycı köyündeki mezarının, ne yazık ki, sanatsal ve tarihi değerine uygun bir durumda olmadığı bilinmektedir.
Kerim Yaycılı'nın hatırasını yaşatmak ve onun edebi mirasına yakışır bir saygı göstermek adına, bu mezarın ilgili kurumlarca ivedilikle onarılması ve ulu ozanımıza yakışır bir anıt mezara dönüştürülmesi büyük bir beklenti ve temennidir.
Bu düzenleme, hem Iğdır'ın kültür envanterine önemli bir katkı sağlayacak hem de Kerim Yaycılı'nın vatan sevgisi ve hasretiyle dolu mirasına sahip çıkıldığını gösteren anlamlı bir adım olacaktır. Melekli Ata Ocağı Iğdır Kent Arşivi
Yorumlar
Kalan Karakter: