Van'ın Gevaş ilçesinde bulunan ve Türkiye'nin en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olarak kabul edilen Selçuklu Mezarlığı'nda sürdürülen kazı ve restorasyon çalışmalarında, bu yıl 6 mezar daha gün yüzüne çıkarıldı. Orta Çağ Dönemine ait ve yaklaşık 50 bin metrekarelik bir alanı kaplayan bu önemli mezarlıkta bugüne dek tespit edilen mezar taşlarının sayısı bini buluyor.
İHA'nın haberine göre Birçoğu 14. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen mezarlıktaki mezar taşları, Ahlat mezar taşlarından farklı olarak 'beyaz kalker' taşından yapıldı. Türk tarihi ve sanatı açısından büyük bir öneme sahip olan mezarlıktaki şahide ve sandukaların tüm yönleriyle gün yüzüne çıkarılması ve hak ettiği değere kavuşturulması amacıyla 2022 yılında restorasyon çalışmaları başlatılmıştı.
"Geleceğe Miras Projesi" Kapsamında Hız Kesmeden Devam Ediyor
Bu yıl Cumhurbaşkanlığı himayesinde yürütülen "Geleceğe Miras Projesi" kapsamına alınan çalışmalar, Van Müzesi başkanlığında ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış'ın bilimsel danışmanlığında yürütülüyor. Bu yıl gün yüzüne çıkarılan 6 mezarın üzerindeki kitabeler, akademik ekip tarafından incelenmeye alındı. Yazı ve süslemeleriyle dikkat çeken bu mezar taşları, bölgenin tarihi ve kültürel mirasına ışık tutmaya devam ediyor.
Konuya ilişkin konuşan Van YYÜ Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış, çalışma alanının 'Geleceğe Miras' projesine dahil edilmesiyle birlikte kapasitesinin artırıldığını belirtti. Bu yıl çalışmalara hızlı başladıklarını ve yaklaşık 50 adet mezar taşına müdahale edildiğini ifade eden Doç. Dr. Çalış şunları kaydetti:
"Bunlardan 40 mezar taşının zemin blokaj işlemleri yapılırken, yaklaşık 10 taşın da liken temizliği yapıldı. Bu taşlar arasında 6 adet taş tamamıyla toprak altındayken gün yüzüne çıkarıldı. Yani daha önce pafta numarası olmayan, herhangi bir yerde göremeyeceğiniz bu taşlar, ilk defa 750 yıl sonra kelimenin tam anlamıyla gün ışığı görmüştür ve şu anda onlarla ilgili çalışmalarımız devam etmektedir. Tüm süreç içerisinde yapılan çalışmalara baktığımızda, 180 mezar taşının zemin blokajı yapılmıştır. Bunların dışında 85 taşın liken temizliği yapılmış, 15 taşın kırık parçaları birleştirilerek tümleme çalışmaları gerçekleştirilmiş ve 25 taşın da toprak altındayken gün yüzüne çıkarıldığı söylenebilir."
Çevre Düzenlemesi ve Halime Hatun Kümbeti'nin Önemi
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Müzeler Genel Müdürlüğü'nün destekleri ve Van Valiliği'nin organizasyonuyla, alanda büyük ölçüde bir çevre düzenlemesi yapıldığını dile getiren Çalış, çevre düzenlemesinin yaklaşık olarak birkaç ay içerisinde tamamlanmasının beklendiğini söyledi.
Halime Hatun Kümbeti'nin de yer aldığı tarihi mezarlıkta kadınlara verilen değerin bir kez daha ortaya konulduğunu ifade eden Çalış, "Halime Hatun Kümbeti, 1335 tarihinde Melik İzzettin tarafından kızı için yaptırılmış olan bir kümbettir. Selçuklu üslubunun bir şaheseri olduğunu söylemek mümkündür. Aslında şöyle bir durum da söz konusudur: Bu mezarlıkta Halime Hatun Kümbeti'nin bulunması, o dönemde Anadolu'nun kadına verdiği değeri göstermesi açısından da önemlidir" diye konuştu.
Yorumlar
Kalan Karakter: