Sigara kullanımı, dünya genelinde her yıl milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olarak, önlenebilir hastalık ve ölümlerin en büyük nedenlerinden biri olmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, tütün kullanımına bağlı hastalıklar yüzünden her yıl yaklaşık 8 milyon insan yaşamını yitiriyor. Bu ölümlerin 1.3 milyonunu ise sigara içmediği halde pasif içici olarak dumanına maruz kalanlar oluşturuyor.
Medicana Sağlık Grubu Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Uzm. Dr. Merda Erdemir Işık, sigaranın akciğer sağlığı üzerindeki vahim etkilerine dikkat çekerek önemli uyarılarda bulundu. Dr. Işık, "Sigarada 7 binden fazla kimyasal madde bulunuyor ve bunların 70'i kanserojen. Sigara içen bir kişi, her gün defalarca bu zararlı maddeleri soluyor. Ne yazık ki pasif içiciler de bu durumdan ciddi şekilde etkileniyor" dedi.
Sigara Bağımlılığı Güçlü ve Tehlikeli Bir Madde Bağımlılığıdır
Bağımlılıklar arasında en yaygın ve en güçlülerinden biri olan sigara bağımlılığı, hem fiziksel hem de psikolojik etkileri nedeniyle bırakılması en zor alışkanlıklardan biri olarak kabul ediliyor. Sigaranın, bağımlılığın yanı sıra diğer zararlı alışkanlıkların da önünü açabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Merda Erdemir Işık, "Bağımlılıklarla mücadelede ilk ve en önemli adım farkındalık oluşturmaktır. Sigara içen her bireyin bu bağımlılıktan kurtulmak için adım atması, hem kendi sağlığı hem de toplum sağlığı açısından büyük bir kazanç olacaktır. Sigaranın içerdiği nikotin, beynin ödül mekanizmasını doğrudan etkileyerek bağımlılığı kalıcı hale getirir. Nikotin bağımlılığı, madde bağımlılığı sınıfında değerlendirilir ve uyuşturucu madde bağımlılıkları kadar ciddi bir bağımlılık türüdür" uyarısında bulundu.
Sigara Akciğerleri Adeta Yok Ediyor
Sigara dumanının içerdiği 7 binden fazla kimyasal maddenin en az 70 tanesinin kanserojen olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Merda Erdemir Işık, sigaranın akciğerlere verdiği geri dönüşü olmayan zararları şu şekilde sıraladı:
- Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH): Sigara, hava yollarında ve akciğer dokusunda geri dönüşü olmayan hasarlara neden olarak KOAH gelişiminin en büyük tetikleyicisidir. Bu hastalık nefes darlığı, kronik öksürük ve balgam üretimi ile kendini gösterir. Sigara içenlerde KOAH'a yakalanma riski, içmeyenlere göre yaklaşık 15 ila 30 kat daha fazladır.
- Enfeksiyon Riski: Sigara, solunum yollarındaki doğal savunma mekanizmalarını zayıflatarak zatürre ve bronşit gibi ciddi enfeksiyonlara yakalanma olasılığını önemli ölçüde artırır.
- Akciğer Kapasitesinde Azalma: Uzun süreli sigara kullanımı, akciğerlerin kapasitesini zamanla azaltır. Bu durum, vücudun yeterli oksijen almasını zorlaştırır ve kronik solunum yetmezliğine yol açarak günlük aktiviteleri bile güçleştirir.
Sigara Bağımlılığından Kurtulmak Mümkün
Sigaranın hem fiziksel hem de psikolojik bir bağımlılık oluşturduğunu belirten Uzm. Dr. Merda Erdemir Işık, sigarayı bırakmak isteyenlere umut vererek şu önerilerde bulundu: "Sigara bağımlılığı tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Ancak doğru destek ve tedavi yöntemleriyle bu bağımlılıktan kurtulmak mümkündür. Nikotin replasman tedavileri (NRT) kapsamında sunulan nikotin sakızı, bantları ve pastilleri, vücudun nikotin ihtiyacını kademeli olarak azaltarak sigarayı bırakma sürecini kolaylaştırabilir. Davranışsal terapilerle profesyonel destek almak, sigarayı bırakma sürecinde motivasyonu artırabilir ve başa çıkma mekanizmalarını geliştirebilir. Hekimlerin önereceği bazı ilaçlar da nikotin yoksunluğu belirtilerini hafifletmede etkili olabilir. Unutulmamalıdır ki sigarayı bırakmak için asla geç değildir. Her yaşta sigarayı bırakmak sağlık açısından önemli faydalar sağlar. Akciğerler kendini yenileyebilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürmek mümkün hale gelebilir. Sağlıklı bir nefes için sigaraya 'dur' demek, atılacak en değerli adımlardan biridir."
İHA
