Araştırmacı yazar Rufat Gürel yazdı… Karakoyunlu İlçesi ve Köylerindeki Azerbaycan Türklerinin nüfus yapısı.
Karakoyunlu ilçemiz geçmişte Taşburun Nahiyesi Iğdır ilçesine bağlı bir kö iken 1972 yılında Belde, 1992 yılında Iğdır’ın il olması ile ilçe merkezi oldu.
Geçmişte Azerbaycan Türkü, Kürt ve Ermeniler beraber yaşıyordu. Bugün 1920 yılında Iğdır’ın işgalden kurtarılmasıyla Ermeniler Taşburun ve Mürşitali köyünde yaşayan Ermeniler Ermenistan’a gittiler. Bugün Karakoyunlu ilçesi ve 19 köyünde Azerbaycan Türkleri ve Kürtler yaşıyor.
Karakoyunlu ilçesi 89 yıl Rus işgalinde 3 yıl Ermeni işgali ve zulmünü gördü. 92 yıl işgal, baskı ve zulüm gören bu kadim Türk yurdu çok büyük kayıplar verdi. Karakoyunlu ilçemiz adını bölgede 65 yıl hüküm süren Oğuz Türklerinin kurduğu Karakoyunlu devletinden almıştır. İlçe sırtını Ağrı Dağına dayamış, Ağrı Dağına hakim, Aras nehri ile Karasu çayının suladığı çok verimli sulak topraklara sahiptir.
Karakoyunlu ilçemizin batısında Iğdır ili, doğusunda Aralık ilçes, güneyinde Ağrı Dağı, kuzeyinde Aras nehri ve Ermenistan devleti ile sanırdır. İlçe toprakları çok önemli coğrafi ve stratejik bir konumda bulunmaktadır. Nahçivan Dil Ucu, İran Borualanı, Ermenistan Alican sınır kapısına giden yollar Karakoyunlu ilçesinden geçmektedir. Karakoyunlu ilçesi Ermenistan’ın başkenti Erivan’a en yakın bir konumda olup Ermeni nüfusunun % 70 Karakoyunlu ilçesine yakın bulunmaktadır. Türkiye Ermenistan sınır kapısı olan Alican sınır kapısı ilçe topraklarında yer almaktadır. Bulunduğu konum itibarıyla Karakoyunlu ilçemiz stratejik bir yere sahiptir.
Ruslar bölgede düzenli vergi alabilmek için aralıklarla nüfus sayımı yapıyorlardı. 1886 nüfus sayımında Karakoyunlu ilçesinde 12 yerleşim yerinde Azerbaycan Türkü yaşıyordu. 1886 Rus nüfus sayımına göre bu 12 yerleşim yerinde 6.473 Azerbaycan Yürkğnün yaşadığını görüyoruz. 1918-1920 yıllarında bölgede yaşayan Türk ve Müslümanlar büyük Ermeni soykırımı yaşadı. Bölge çok büyük nüfus kayıbı yaşadı.
Karakoyunlu ilçesi 1920 yılında işgalden kurtarılmasıyla “Kaç Ha Kaç” ile giden karçgınlar dönmeye başladı. Bölgede nüfus zamanla artmaya başladı. 1975 yılında bölgede yaşayan Azerbaycan Türkü nüfusu 11.973 kişiye çıktığını görüyoruz. Bu nüfusun 2.437’isi Taşburun köyüne yerleşen İravan’daki 15 köyden baskı sonucu gelip yerleşen Azerbaycan Türkü dahildir. Taşburun köyündeki 2437 kişi ile diğer İrevan ile Güney Azerbaycan’dan gelenler bölgede yaşan Azerbaycan Türkü sayısının 1886 nüfus sayımına göre aradan geçen 89 yıl aradan sonra artarak 11.973 kişiye çıktığını görüyoruz.
Karakoyunlu ilçesi Azerbaycan Türklerinin yoğun yaşadığı bir ilçemiz. Ancak 1960 yılından sonra Karakoyunlu ilçesi ve köylerinden yurt içi ve yurt dışına çok göç oldu. Karakoyunlu ilçesi 2023 yılına göre % 3,37 bir nüfus düşü olduğunu görüyoruz. Buda 2022 yılına göre 449 kişi demektir ki bu rakam Gökçeli köyü ile Orta Alican köylerini toplan nüfusundan fazladır. 2023 yılı nüfusuna göre Karakoyunlu ilçesi ve köylerinde 6.023 Azerbaycan Türkünün yaşadığı görülmektedir.
1886 Rus nüfus sayımına göre bölgede 6.473 Azerbaycan Türkü yaşıyordu. O zaman Türkiye’nin nüfusu 13 milyondan 85 milyona çıkmış. Aradan geçen 138 yıl içinde Türkiye nüfusu 6,5 kat artış göstermiş. Aynı artışı Karakoyunlu ilçesi için yaptığımızda bölgede 39.150 Azerbaycan Türkünün ikamet etmesi lazım. Oysa şimdi bölgede 6.023 Azerbaycan Türkünün olduğunu görüyoruz. Buda 33.130 gibi bir azalmanın olduğu anlamına gelir.
Karakoyunlu ilçemiz çok çok önemli coğrafi ve stratejik bir konumda bulunmaktadır. Azerbaycan Türklerini yaşadığı yerleşim yerlerinde çok büyük göçler olmuştur ve halen devam ediyor. Bu göçü durdurmak hatta tersine çevirmek zorundayız. Bu kadim vatan toprağına, çok çok büyük bedeller ödenmiştir. Bu vatan toprağına sahip olup ata topraklarınımızı satmayalım. Bir ayağımız burada olurken yüreğimizi burdan uzak tutmayalım. Tüm Karakoyunlu kardeşlerime selam, sevgi ve muhabbetlerimi yolluyorum. Hoşça kalın, dostça kalın.
Yorumlar
Kalan Karakter: