Acıbadem Kayseri Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmethan Turan, tatsız, kokusuz ve renksiz olması nedeniyle fark edilmesi zor olan karbonmonoksit (CO) gazı zehirlenmesine karşı uyarılarda bulundu. Dr. Turan, özellikle tünel ve kapalı otoparklarda çalışanların düzenli olarak kan değerlerine baktırmaları gerektiğini belirtti.
Zehirlenme Nasıl Gerçekleşir?
İHA'nın haberine göre Dr. Turan, karbon içeren maddelerin yanması sonucu ortaya çıkan CO gazının solunmasıyla zehirlenmenin geliştiğini anlattı. CO gazının, soluyan kişiyi rahatsız etmeyecek özellikte olması nedeniyle, ani ve yüksek alımlarda dahi sessiz bir tablo oluşturduğunu ifade etti.
Akut ve Kronik Zehirlenme Belirtileri
Karbonmonoksit zehirlenmesi akut (ani) ve kronik (uzun süreli) olmak üzere ikiye ayrılıyor:
-
Akut Zehirlenme: Genellikle baş ağrısı, bulantı, uykuya meyil ve en sonunda bayılma veya kendinden geçme gibi sessiz bir klinik tablo oluşturur. "Hastalar uyur ve uyanamaz" uyarısını yapan Turan, bu tablonun yoğun bakıma kadar götürebileceğini belirtti.
-
Kronik Zehirlenme: Daha çok tünel, kapalı otopark işlerinde çalışanlarda veya uzun süre egzoz gazına maruz kalan kişilerde görülür. Belirtileri kronik baş ağrısı, uykusuzluk, ajitasyon, kas ve eklem ağrılarıdır.
Kış Aylarında Risk Artıyor
Dr. Turan, kış aylarında zehirlenme vakalarının arttığına dikkat çekerek, bunun nedenlerini şu şekilde sıraladı:
-
Isınma amaçlı kullanılan kömür sobaları ve doğal gaz kombileri gibi cihazların bakımının iyi yapılmaması CO sızıntısına yol açıyor. Düzenli bakım ve temizliğin önemi büyük.
-
Otomobillerin çıkardığı zehirli gaza uzun süre maruz kalmak da zehirlenmeye neden oluyor.
Karbonmonoksitin Vücuda Etkisi ve Risk Grupları
CO gazının, kandaki oksijeni taşıyan hemoglobin hücrelerine oksijenden yaklaşık 200-300 kat daha duyarlı olduğunu belirten Turan, bu nedenle CO'nun hızla bağlanarak tüm organlarda oksijen eksikliğine yol açtığını söyledi. Bu durum; kalpte kalp krizi, böbrekte böbrek yetmezliği, beyinde ise felç gibi ciddi organ hasarlarına neden olabilir.
Risk Altındaki Gruplar:
-
Sigara İçenler: Normalde %1 ile %3 arasında olması gereken CO hemoglobin düzeyi, sigara içenlerde yüzde 10’a kadar çıkabilir.
-
Kapalı Otopark ve Tünel İşçileri: Bu kişilerde düzey yüzde 20 ila yüzde 30’a kadar çıkabilmekte olup, bu şartlarda çalışanların dikkatli olması gerekiyor.
Uzman Uyarısı: Şikayetleri Önemseyin
Dr. Turan, halsizlik, baş dönmesi, bayılma, uykusuzluk gibi şikayetlerin önemsenmesi gerektiğini dile getirdi. Özellikle kapalı ve egzoz gazının yoğun olduğu ortamlarda sık bulunuluyorsa, bu tür şikayetlerde mutlaka doktora başvurularak kan gazı (hemoglobin düzeyi) değerlerine baktırılması tavsiyesinde bulundu.
Yorumlar
Kalan Karakter: