Medical Point Gaziantep Hastanesi Biyokimya Uzmanı Dr. Nuri Orhan, son yıllarda artan kronik yorgunluk, sindirim sorunları ve cilt problemleri gibi şikayetlerin altında yatan önemli bir neden olabilecek gıda intoleransı hakkında merak edilenleri yanıtladı. Dr. Orhan, gıda intolerans testlerinin nasıl yapıldığı ve bu testlerin sağlık üzerindeki etkileri konusunda kritik bilgiler verdi.
Gıda İntoleransı: Gecikmiş Reaksiyonların Gizemli Nedeni
Uzm. Dr. Nuri Orhan, gıda intoleransını, belirli besinlerin vücut tarafından sindirilememesi veya yeterince tolere edilememesi durumu olarak tanımladı. Dr. Orhan, "Gıda intoleransları, genellikle gecikmiş reaksiyonlarla ortaya çıktığı için tespiti klasik alerji testlerine göre daha zordur" dedi. Alerjiden farklı olarak bağışıklık sistemini doğrudan etkilemediğini, ancak sindirim sistemi, cilt ve sinir sistemi üzerinde kronik ve gecikmeli etkiler oluşturabileceğini belirtti.
Günümüzde uygulanan testlerin genellikle kan örneği üzerinden yapıldığını ve bu testlerde kişinin bağışıklık sistemi tarafından üretilen IgG antikor düzeylerinin ölçüldüğünü açıklayan Dr. Orhan, hangi gıdalara karşı hassasiyet geliştirildiğinin bu yöntemle analiz edildiğini ifade etti. Bazı testlerde 250'den fazla gıda maddesinin değerlendirilebildiğini belirten Orhan, amacın kişiye özel bir beslenme planı oluşturarak şikayetlerin hafifletilmesini sağlamak olduğunu söyledi.
Alerji ile İntolerans Arasındaki Fark
Dr. Nuri Orhan, gıda alerjisi ile gıda intoleransı arasındaki temel farkı şöyle açıkladı: "Alerji, bağışıklık sisteminin bir gıdaya karşı ani ve güçlü bir tepki vermesidir. Kaşıntı, nefes darlığı ve hatta anafilaksi gibi belirtiler görülebilir. İntolerans ise daha yavaş gelişir ve genellikle mide-bağırsak rahatsızlıkları, baş ağrısı, halsizlik gibi semptomlarla kendini gösterir."
Örnek vererek konuyu netleştiren Orhan, "Örneğin süt proteini alerjisi olan biri için bir damla süt bile ciddi risk oluşturabilirken, laktoz intoleransı olan biri bu durumdan sadece rahatsızlık düzeyinde etkilenir" dedi.
Gıda İntoleransının Belirtileri ve Eliminasyon Diyeti
Uzm. Dr. Nuri Orhan, gıda intoleransının yaygın belirtilerini sıraladı:
-
Sürekli şişkinlik ve gaz
-
Geçmeyen baş ağrıları
-
Kronik yorgunluk
-
Deri döküntüleri veya egzama
-
Duygu durum değişiklikleri
-
Sindirim bozuklukları
Modern yaşamda işlenmiş gıdaların yoğun tüketiminin, vücudun bazı bileşenlere karşı toleransını düşürebildiğini belirten Orhan, test sonucuna göre genellikle 6-8 haftalık bir eliminasyon diyeti uygulandığını ifade etti. Bu süreçte intolerans tespit edilen besinlerin diyetten çıkarıldığını ve belirtilerin gözlemlendiğini, gerekirse bu gıdaların kontrollü bir şekilde tekrar beslenmeye eklenebileceğini söyledi.
Dr. Orhan, son olarak şunları ekledi: "Gıda intolerans testleri, doğru hasta grubuna uygulandığında ve uzman hekimler tarafından değerlendirildiğinde, kronik şikayetlerin kaynağını ortaya koymada değerli bir araç olabilir. Ancak bu testler tek başına tanı koymak için kullanılmamalıdır. Her birey farklıdır, bu nedenle kişiye özel yaklaşım, hem tanı hem de tedavide kilit rol oynar. Bilinçli şekilde yapılan intolerans testleri, yaşam kalitesini artıran önemli bir adımdır."
Yorumlar
Kalan Karakter: