Kilis'in tescilli yorgan ustaları, asırlar süren geleneksel zanaatlerinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu dile getiriyor. Çırak yetişmemesi ve düşük kazançlar nedeniyle mesleğin geleceğinden endişe duyan ustalar, bu zanaatin yaşatılması için devletten destek bekliyor.
Kilis'te köklü bir geçmişe sahip olan yorgancılık mesleği, teknolojik gelişmeler ve değişen tüketim alışkanlıkları nedeniyle zor günler geçiriyor. Yıllar önce onlarca ustanın çalıştığı dükkanların sayısı günümüzde sadece üçe düşmüş durumda. Bu durum, mesleğin geleceği adına kara bulutların dolaşmasına neden oluyor.
"Meslek Bitti, Çırak Bile Bulamıyoruz"
Kilis'te 40 yıldır yorgancılık yapan Mustafa Yılmaz, mesleğin gidişatından duyduğu derin üzüntüyü dile getirdi. Yılmaz, "Eskiden her kalfanın yanında üç, dört tane çırak vardı. Şu an bir kalfa bile bulamıyoruz. 20 yıldır çırak yetiştiremiyoruz. Bu meslek neredeyse yok olma aşamasına geldi. Ben şu an burada, Kilis'te üç tane yorgancı dükkanı var. Eskiden 50, 60 civarıydı" şeklinde konuştu.
Mesleğin ekonomik olarak da cazibesini yitirdiğini belirten Yılmaz, "Bir ay çalışıyorum, 10 bin lira kazanıyorum. Asgari ücretin yarısı bile değil. Meslek bitme noktasına geldi. Gençlere bu mesleği tavsiye edemiyorum, çünkü geleceği yok. Yorgancılık artık neredeyse yok olacak" ifadelerini kullandı.
"Bu Mesleğin Kıymeti Bilinmeli, El Becerisi ve Sevgi Gerektiriyor"
Yıllardır yorgancılıkla uğraşan İlhan Karataş da mesleğin değerinin yeterince anlaşılmadığını vurguladı. Karataş, "30-35 senedir bu mesleği yapıyorum. Zanaatımız gerçekten çok güzel bir meslek. Bu mesleği her insan yapamaz. Tamircilik, bakkalcılık, berberlik gibi meslekler herkes tarafından yapılabilir ama yorgancılık öyle değil. Bu, gerçekten el becerisi ve sevgi gerektiren bir iş" dedi.
Ancak, mesleğin karşılaştığı zorluklara da değinen Karataş, "Gençler bu mesleği tercih etmiyor. Kimse bu mesleğin kıymetini bilmiyor. Ustalar da kalfalar da bu zanaatın değerini anlamıyor. Zanaatımıza sahip çıkılmadığı sürece bu meslek yok olacak" uyarısında bulundu.
Düşük Kazanç ve Zorlu Çalışma Şartları
Yorgancı ustası Karataş, bir yorganın hazırlanma süresinin modeline göre değiştiğini belirterek, "Bir yorganı bir günde çıkarabilirim, ancak modeline göre bazen 2-3 gün sürebilir. Ancak kazancım çok yüksek değil. Şu an elime geçen para 17-18 bin TL arasında. Kendimi çok iyi hissedersem 22 bin TL'ye kadar kazanabiliyorum. Ama asgari ücreti bile kazanamıyorum. Meslekte moralim bozuksa ya da psikolojik olarak zor bir dönem geçiriyorsam, verimli çalışamıyorum. Yorgan dikmek için motivasyonum yüksek olmalı" şeklinde konuştu.
Ustaların Umudu Devlet Desteği
Karataş, devletin bu geleneksel mesleğe daha fazla destek olması gerektiğini vurguladı. "Bizim elimizden tutulması gerek. Şu an her yerde tekstil sektörleri var, Amerika ve Avrupa'da da tekstil var, ancak yorgancılık sadece Türkiye'de var. Bu mesleği desteklerseniz, üretim de artar ve yorgancılığı hem iç pazarda hem de yurtdışında daha fazla tanıtırız. Biz devletimizden çok bir şey istemiyoruz. Sadece destek ve yardım bekliyoruz" çağrısında bulundu.
Kalifiye İş Gücü Bulmak Büyük Sorun
Yorgancı ustaları, Kilis'teki en büyük sorunlardan birinin de kalifiye iş gücü bulmak olduğunu dile getirdi. Karataş, "İşçi bulmak çok zor. Bütün gün iş arayanlar var. Yorgan dikmek isteyen birini bulmak neredeyse imkansız. Şimdi diyeceksiniz sen vicdansız mısın, bu kadar ücret veriyorsun? Ama ben zaten kazandığımla geçinemiyorum. Kazandığım yetmediği için yanımda çalışana 9-10 bin lira aralığında maaş verebiliyorum. Bu yüzden işçi de durmuyor" diye konuştu.
"Bu Meslek Yok Olursa Geriye Sadece Hatıralar Kalacak"
Yılmaz ve Karataş, asırlık yorgancılık mesleğini yaşatabilmek ve gelecek nesillere aktarabilmek için devletin acil desteğine ihtiyaç duyduklarını yineledi. Yılmaz, "Bu meslek gerçekten önemli, biz bunu Avrupa'ya, Amerika'ya bile satabiliriz. Ancak yardıma ihtiyacımız var. Yorgancılığı bitirmemek için tutunuyoruz ama bu meslek yok olursa, geriye sadece hatıralar kalacak" sözleriyle mesleğin yok olma tehlikesine dikkat çekti.
İHA
